Тоҷикистон дар чорчӯбаи Созишномаи Париж ихтиёран уҳдадор гардид, ки ҳаҷми партови газҳои гулхонаиро аз 80-90 фоизи сатҳи соли 1990 зиёд накунад. Дар сурати мусоидати ҷомеаи ҷаҳонӣ ин рақам метавонад то 65-75 фоизи нишондиҳандаи ибтидоӣ коҳиш дода шавад. Дар ин бора Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон имрӯз зимни суханронӣ дар мубоҳисаҳои мавзӯии сатҳи баланд дар Маҷмаи умумии СММ таҳти унвони «Амалисозии иқдомҳо дар соҳаи иқлим» изҳори назар намуданд.
Иштирокчиёни мубоҳисаҳо чӣ гуна бартараф сохтани мушкилоти техникию молиявиро ҷиҳати муваффақшавӣ дар мубориза бо гармшавии глобалӣ муҳокима намуданд.
Пешвои миллат муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон зикр намуданд, ки саҳми Тоҷикистон дар пешгирӣ аз раванди гармшавӣ мусбат арзёбӣ мегардад, зеро ҳиссаи Тоҷикистон дар ҳаҷми глобалии партовҳо дар сатҳи пасттарин қарор дошта, ҳамагӣ сифру аз даҳ ҳазор се (0,0003) фоизро ташкил медиҳад. «Дар сурати мусоидати ҷомеаи ҷаҳонӣ ин рақам метавонад то 65-75 фоизи нишондиҳандаи ибтидоӣ коҳиш дода шавад», — тазаккур доданд Сарвари давлат.
Президенти Тоҷикистон бар онанд, ки кам кардани ҳаҷми партовҳо ба фазо асосан аз ҳисоби идома додани истифодаи манбаъҳои бузурги энергияи таҷдидшаванда, бахусус гидроэнергетика ва энергияи офтоб муяссар хоҳад шуд. Ба ақидаи Сарвари давлат, истифодаи ҳамгироёнаи ин ду навъи неру метавонад на танҳо ба афзоиши истеҳсоли энергияи аз лиҳози экологӣ тозаи таҷдидшаванда, балки ба истифодаи оқилонаи захираҳои оби кишвар низ мусоидат намояд.
«Бо дарназардошти саъю талошҳои ҷомеаи ҷаҳонӣ ҷиҳати дастрасӣ ба сатҳи сифрии партовҳои гулхонаӣ, мо ният дорем, ки иқтидорҳои худро оид ба истеҳсоли энергияи “сабз” то соли 2050 ду баробар афзоиш диҳем», — изҳор доштанд Президенти Тоҷикистон.
Мавриди зикр аст, ки Тоҷикистон айни ҳол 98 фоизи қувваи барқи худро аз неругоҳҳои барқи обӣ истеҳсол карда, аз лиҳози фоизи тавлид ва истифодаи энергияи “сабз” дар ҷаҳон ҷойи шашумро ишғол менамояд. Баробари бунёди иншооти нави гидроэнергетикӣ, бахусус Неругоҳи барқи обии “Роғун” бо иқтидори 3600 мегаватт, кишвари мо дар ин раддабандӣ ду зинаи дигар боло мебарояд.
Президенти мамлакат Эмомалӣ Раҳмон иттилоъ доданд, ки тибқи Созишномаи Париж, чанде пеш Тоҷикистон ба Котиботи Конвенсияи қолабии тағйирёбии иқлими Созмони Милали Муттаҳид намунаи нави Саҳми муайянкунандаи партовҳои газҳои гулхонаиро дар сатҳи миллӣ омода ва пешниҳод намуд.
Ёдовар мешавем, ки чорабинии сатҳи баланд, ки дар он қариб 70 нафар аз минбари Маҷмаи умумии СММ суханронӣ карданд, дар остонаи конфронси иқлим дар Глазго, ки Президенти Тоҷикистон низ ба он даъват шудаанд, баргузор гардид. Ҳадафи аслии конфронс мувофиқа кардани тадбирҳое мебошад, ки тибқи талаботи Созишномаи Париж оид ба иқлим гармшавии глобалӣ дар ҳудуди 1,5 дараҷа нигоҳ дошта шавад.
Саид АЛӢ,
АМИТ «Ховар»