«Иҷлосияи шонздаҳум имконият дод, ки тамомияти арзии Тоҷикистон ҳамчун кишвари ягонаи мустақил ҳифз карда шавад».
Эмомалӣ Раҳмон
Имсол мардуми Тоҷикистон 25-умин солгарди баргузории яке аз рӯйдодҳои муҳими сарнавиштсоз — Иҷлосияи XVI Шӯрои Олии Ҷумҳурии Тоҷикистонро дар фазои сулҳу ваҳдат истиқбол менамоянд. Маҳз 25 сол муқаддам вакилони Парлумони Тоҷикистон — Шӯрои Олӣ бо назардошти авзои мураккаби сиёсию ҷамъиятии ҷумҳурӣ дар шаҳри бостонии Хуҷанд ҷамъ омада, дар ҷараёни Иҷлосияи XVI Шӯрои Олии Ҷумҳурии Тоҷикистон, ки аз 16 ноябр то 2 декабри соли 1992 дар Қасри таърихии Арбоб доир гардид, қарорҳои муҳимеро, ки сарнавишти минбаъдаи миллати тоҷик ва давлати Тоҷикистон ба онҳо сахт марбут буд, қабул намуданд. Иҷлосияи таърихии Шӯрои Олии Ҷумҳурии Тоҷикистон 16 ноябри соли 1992 дар шимоли кишвар дар ҳоле баргузор карда шуд, ки ба миллат ва давлати Тоҷикистон хавфи парокандашавӣ ва аз байн рафтан таҳдид мекард. Дар он шабу рӯзҳои тақдирсоз хиради азалии миллати тоҷик боло гирифт ва дар Иҷлосияи XVI Шӯрои Олии Ҷумҳурии Тоҷикистон Эмомалӣ Раҳмон Сардори давлати Тоҷикистон интихоб гардиданд.
Дар ин росто, дар остонаи таҷлили ин санаи мубораки таърихӣ Маҳмад Раҳимзода, директори Маркази миллии қонунгузории назди Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон дар суҳбат гуфт, ки Иҷлосияи таърихию сарнавиштсози Шӯрои Олии Ҷумҳурии Тоҷикистон дар самти барқарор намудани сохти конститутсионӣ, таъмини амнияти миллӣ, пойдории таҳкурсии давлат, рушди муносибатҳои иқтисодию иҷтимоӣ ва байналмилалӣ заминаи муҳим ва мусоид фароҳам овард. Яке аз ҷараёнҳои хеле муҳим дар он солҳо, ки барои рушди давлатдории мо зарур буд, ин пойдории сулҳу ваҳдат ва дар ин замина фароҳам овардани шароит барои рушди давлатдории минбаъдаи тоҷикон маҳсуб мешуд. Инчунин Иҷлосияи XVI таърихии Шӯрои Олӣ дар пойдории сохт ва низоми ҳуқуқии кишвар, қонуният ва рушди қонунгузории миллии кишварамон нақши барҷаста ва муассир гузошт.
Директори Маркази миллии қонунгузории назди Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон таъкид кард, ки дар Иҷлосияи XVI Шӯрои Олии Ҷумҳурии Тоҷикистон беш аз 70 санади ҳуқуқӣ, аз ҷумла, 15 қонун, 52 қарор, 6 фармон ва 1 изҳорот қабул карда шуд. Инчунин вакилони Иҷлосияи таърихӣ механизми ҳуқуқиеро муайян карданд, ки ба он такя карда, бояд рушди давлатдории минбаъда таъмин мегардид ва ҳамин тавр ҳам шуд.
«Аҳамияти таърихии Иҷлосияи XVI Шӯрои Олии Ҷумҳурии Тоҷикистон беназир аст»,- таъкид кард Маҳмад Раҳимзода. Зеро ин рӯйдоди муҳими таърихӣ тавонист, ки тоҷиконро ба сулҳу ваҳдат оварад, барои устувор гардонидани пояҳои давлатдории миллӣ ва навини тоҷикон дар шароити ниҳоят мураккаби сиёсӣ замина фароҳам созад. Дар Иҷлосияи таърихии Шӯрои Олии Ҷумҳурии Тоҷикистон яке аз тағйироти хеле муҳиме, ки дар ҳамон давра ба миён омад, ин ворид намудани тағйиру илова ба Конститутсияи кишвар буд, ки дар ҷараёни иҷлосия қабул карда шуд. Тибқи ин тағйирот ваколатҳои Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон ба дӯши раёсати Шӯрои Олӣ, Раиси Шӯрои Олӣ ва Шӯрои Вазирон вогузор гардида, Раиси Шӯрои Олии Ҷумҳурии Тоҷикистон Сардори давлат эълон карда шуд. Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон Эмомалӣ Раҳмон ба ҳайси Раиси Шӯрои Олии Ҷумҳурии Тоҷикистон интихоб гардид. Миллати тоҷик тавонист, ки таҳти роҳбарии ин шахсияти сарсупурдаи миллат-Асосгузори сулҳу ваҳдати миллӣ –Пешвои миллат, Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон дар тамоми арсаҳои давлатдорӣ рушд ёбад ва пояҳои давлатдории навини тоҷикон бо гузашти беш аз ҳазор сол таҳкиму устувор гардад.
Мавриди зикр аст, ки дар Иҷлосияи XVI Шӯрои Олии Ҷумҳурии Тоҷикистон як қатор қонуну қарорҳо қабул карда шуданд, ки барои ба эътидол овардани вазъи сиёсию иҷтимоии мамлакат нигаронида шуда буданд. Аз ҷумла, қонунҳои Ҷумҳурии Ҷумҳурии Тоҷикистон «Дар бораи аз ҷавобгарии ҷиноятӣ, интизомӣ ва маъмурӣ озод кардани шахсоне, ки дар давраи аз 27 март то 25 ноябри соли 1992 дар минтақаҳои мухолифат, ҷиноят ва амалҳои ғайриқонунӣ содир карда буданд», «Дар бораи аз андоз аз даромад озод кардани шаҳрвандони Тоҷикистон, шаҳрвандони хориҷӣ ва шахсони бетабаа». Ҳамзамон дар иҷлосия дар бораи ҳимояи иҷтимоии шахсоне, ки бар асари муноқишаҳои мусаллаҳонаи минтақаҳои алоҳидаи кишвар зарар дида буданд, қарор қабул гардид, инчунин Кодекси гумруки Ҷумҳурии Тоҷикистон ҳам дар Иҷлосияи XVI таърихии Шӯрои Олии Ҷумҳурии Тоҷикистон қабул гардида буд.
Маҳз бо шарофати баргузории Иҷлосияи сарнавиштсози Шӯрои Олӣ ва қабул гардидани санадҳои ҳуқуқӣ аз ҷониби вакилони Иҷлосияи XVI Шӯрои Олии Тоҷикистон миллати тоҷик ба онҳо такя карда, таҳти роҳбарии Асосгузори сулҳу ваҳдати миллӣ- Пешвои миллат, Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон Эмомалӣ Раҳмон ба сӯи бунёди ҷомеаи демократӣ, ҳуқуқбунёд, дунявӣ ва ягона қадамҳои устувор гузошт.
АМИТ "Ховар"